Wyprawy w nieznane? Dziwisz się pewnie, druhu zastępowy i myślisz „Dobre to na obozie“, który znajduje się o 100 kilometrów od rodzinnego domu, w okolicy widzianej po raz pierwszy. Lecz gdzie tu „nieznane“ w lesie, na łące, czy polu, które obeszło się 50 razy we wszystkie niedziele, czy wolne od zajęć popołudnia“. Jednak jest i tu „nieznane“. Nie wierzysz? Posłuchaj. Czy twoi harcerze potrafią:

• zwrócić zagubione pisklę zrozpaczonym ptasim rodzicom?
• „wywróżyć“ z zachowania sią owadów i ptaków zmianę pogody? ?
• przygotować z „leśnych darów“ kilkudaniowy obiad na biwaku?
• „odczytać“ porę dnia po wyglądzie kwiatów?

Jeżeli twój zastęp to potrafi, zostało jeszcze do podpatrzenia i podsłuchania z miliona innych ciekawych spraw, które się dzieją w naszym otoczeniu.

Czego szukać w lesie?

Na „naukową“ wyprawę najlepiej nadaje się las mieszany, o bogatym podszyciu, ze źródełkiem, polaną, „tajemniczą“ ścieżką taki las, który daje okazję do najrozmaitszych obserwacji. Właściwie to każdy las ma swoją tajemnicę, tylko trzeba umieć ją podpatrzyć.

Przed wyprawą

Umów się ze swymi harcerzami z zastępu co do terenu. Dobrze byłoby, gdybyś sam go przed wyprawą obejrzał i zastanowił się przez chwilę, czego w tym lesie będziecie szukać, na co zwracać uwagę. Zanotuj w pamięci wszystkie ciekawe miejsca i koniecznie je wykorzystaj na wyprawie.

„Naukowy“ sprzęt

Twoi harcerze zabierają: notatnik, ołówek, pudełko na zbiory, aparat fotograficzny, lornetki (przy ich pomocy możesz podpatrzyć doskonale ptaki w gniazdach). Ekwipunek wycieczkowy został omówiony w innym rozdziale. Nie zapomnij o nim i dobierz odpowiednio do czasu trwania wycieczki.

Za każdym razem inaczej

Każda wyprawa powinna wyglądać inaczej. Tak musisz dobierać dla harcerzy zadania i ćwiczenia, by nie powtarzały się (chyba na ich własną prośbę) i zawsze budziły zainteresowanie. Np. jedna leśna wyprawa może wyglądać następująco: Każdy harcerz otrzymuje zadanie, które powinien wykonać w określonym czasie (pamiętaj o punktacji: za czas, za solidne wykonanie, za wynik. Punktowanie jest świetnym bodźcem, zachętą do najlepszego wywiązania się z otrzymanego polecenia). Jeden z harcerzy np. przyniesie pięć różnych ptasich piór i aprobuje określić, jak nazywają się ich właściciele. Ktoś inny wyszpera gniazdo ptaka, czy dziuplę wiewiórki. Spróbuje je narysować i opisać wszystko co zobaczył. (Nie pozwalaj dotykać gniazd). Znowu następny musi przeprowadzić wywiad, jakie zioła lecznicze rosną w tym lesie i ewentualnie zebrać ich okazy. Jeżeli któremuś z harcerzy uda się odkryć jagodnik, urządzicie przy nim ucztę na zakończenie zbiórki. Przy „uczcie“ harcerze podzielą się swoimi wrażeniami, obserwacjami, pokażą „zdobycz“. Wyjaśnicie sobie nawzajem wątpliwości, odpowiecie na pytania. Jeżeli nie na wszystkie potrafisz znaleźć odpowiedź, zanotuj to, czego nie rozumiesz i po informacje wszyscy razem udajcie się po zbiórce, albo na następnej wyprawie do gajowego czy nauczyciela.